KONTAKT:
e-mail: klubsupelek@wp.pl
lub osobiście
w każdy wtorek od godz. 16.00 do 18.00
w siedzibie WOAK przy ul. Kościuszki 75-77 (IV piętro) w Toruniu.
szukajcie nas też na facebooku
PROWADZIMY INDYWIDUALNĄ NAUKĘ FRYWOLITKI LUB HAFTU
Zapraszamy!
Pierwsze spotkanie członków-założycieli klubu odbyło się 24 kwietnia 1979 rok. Inicjatorką utworzenia Klubu była Wanda Malczewska – instruktor rękodzieła artystycznego, ówczesny pracownik WDK. Jej inicjatywę wspierał Benedykt Leszczyński, dyrektor WDK ponieważ Supełek był pierwszym zespołem zainteresowań powołanym przy podległej mu placówce.
Szybko okazało się jednak, że działalność klubu znacznie wykroczyła poza ramy koła zainteresowań. Większość członków Supełka posiada uprawnienia instruktorskie, prowadzą kursy haftu, szydełkowania i frywolitek.
Właśnie frywolitka, czyli koronka czółenkowa stała się domeną toruńskiego Supełka. Pierwsze spotkanie z tą trudną techniką było przypadkowe: na konkurs Złote Ręce Seniora z podbrodnickiej wsi Wrocki nadeszła praca Stanisławy Wilamowskiej. Artystka udzieliła kilku lekcji członkiniom Supełka i bardzo szybko „uczennice” dorównały swojej mistrzyni, a z czasem ją nawet przerosły. Prym w dziedzinie frywolitki wiodła Teresa Szott, która zdobyła wiele nagród w konkursach ogólnopolskich i wojewódzkich, w niedługim czasie dołączyły też do niej inne członkinie Supełka. Wanda Malczewska wspomina: „…w latach 90-tych Toruń nazwany został Centrum Frywolitki promieniującym na całą Polskę”.
Obok frywolitek w trakcie supełkowych spotkań powstają również dzieła wykonane w innych technikach rękodzieła artystycznego. To przede wszystkim: koronka siatkowa, haft kujawski, haft pyrzycki, haft krajeński, haft Hazów, haft wdzydzki, haft Dolnej Wisły, a także wiele innych technik.
Umiejętności członków supełka konfrontowane są na wielu ogólnopolskich i regionalnych konkursach, wystawach oraz kiermaszach, na których prace członków Supełka niezmiennie cieszą się uznaniem widzów. Najważniejsze w ostatnim czasie spośród tych imprez to: Ogólnopolski Przegląd Twórczości Artystycznej Seniorów Babie Lato (I nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2001 roku i jedna z trzech równorzędnych pierwszych nagród w 2003 roku), Konkurs Rękodzieła Seniorów w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Golubiu-Dobrzyniu, wystawa „Sztuka Koronki. Strój i wnętrze” 2002 r. w Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowkiej-Prüfferowej w Toruniu, Targi Sztuki Ludowej Pomorza i Kaszub we Wdzydzach Kiszewskich a także wystawy w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi oraz w Muzeum Etnograficznym w Olsztynku.
Katalog wystawy
12 listopada 2019 r., godz. 12.00 – Jubileusz 40-lecia Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek i wernisaż wystawy jubileuszowej
Galeria zdjęć z otwarcia wystawy
fot. Stanisław Jasiński
Nagrody i odznaczenia
Cztery dekady Klubu Supełek
Toruń polskim centrum frywolitki – takie motto towarzyszy wystawie prac rękodzielniczych prezentowanych na jubileuszowej wystawie, którą od 12 listopada 2019 r. do końca grudnia będzie można oglądać w zabytkowym spichlerzu z Bronisławia w Parku Etnograficznym przy Muzeum im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu.
Na wystawie dominuje oczywiście frywolitka, czyli koronka czółenkowa. Jest to bowiem bardzo popularna wśród artystów zrzeszonych w Klubie Supełek technika. Jak wyjaśnia we wstępie do katalogu wystawy kustosz toruńskiego Muzeum Etnograficznego, Kinga Turska-Skowronek: Koronka czółenkowa, czyli frywolitka powstaje przez dzierganie czółenkiem węzełków na tej samej nici owiniętej wokół dłoni. Czółenko natomiast jest rodzajem szpulki z nawiniętą nicią. W zależności od przyjętej techniki stosuje się jedno lub dwa czółenka. Frywolitka była znana już w starożytnym Egipcie i Chinach. W XVI w. dotarła z Chin do Holandii, skąd w późniejszych okresach (XVIII i XIX w.) rozpowszechniła się w Europie. Osoby skupione w Supełku poznały tę technikę za sprawą twórczyni ludowej Stanisławy Wilamowskiej ze wsi Wrocki w powiecie golubsko-dobrzyńskim – to od niej nauki pobierały pierwsze członkinie zespołu. Jednak – jak wspomina Zofia Kalisz, była prezes Klubu Supełek – w szybkim czasie …uczeń przerósł mistrza. Oprócz frywolitkowych serwet, bieżników, rękawiczek, kołnierzy, biżuterii czy ozdób choinkowych na wystawie prezentowane będą również hafty (kujawski i kaszubski) oraz prace wykorzystujące inne techniki rękodzieła artystycznego.
Ekspozycja wpisuje się w obchody Jubileuszu 40-lecia Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek. Otwarcie wystawy towarzyszy uroczystości, podczas której będzie okazja do wspomnień, prezentacji dorobku artystycznego i edukacyjnego Supełka. Zespół powstał z inicjatywy Wandy Malczewskiej w 1979 roku przy ówczesnym Wojewódzkim Domu Kultury. Twórcy skupieni w Supełku prezentowali swoje realizacje na wystawach zbiorowych i indywidualnych, uczestniczyli z sukcesami w konkursach ogólnopolskich i międzynarodowych, przeglądach twórczości ludowej i rękodzieła artystycznego. Jak we wstępie do katalogu wystawy podkreśla Jerzy Rochowiak: Prace artystów z Supełka trafiły na wszystkie kontynenty.
Wystawę w Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej oglądać można do 31 grudnia 2019 r.
*****
SABAŁOWE BAJANIA W BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ
sierpień 2019
Na Sabałowe Bajania do Bukowiny Tatrzańskiej przyjeżdża wielu artystów i twórców ludowych.
Można u nich kupić oryginalne przedmioty – serwetki frywolitki, zabawki, rzeźby.
Podczas Sabałowych Bajań w świetlicy Domu Ludowego jest również otwarta Ogólnopolska Wystawa Twórczości Ludowej, a w tym roku była tam również nasza reprezentacja.
źródło: Tygodnik Podhalański (www.24tp.pl)
19. OGÓLNOPOLSKI PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI ARTYSTYCZNEJ SENIORÓW
-BABIE LATO-
2019
WYSTAWA – RĘCE POSŁUSZNE MYŚLOM
2016
W dniu 6 września 2016 r. odbył się wernisaż wystawy w Bibliotece Pedagogicznej im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawadzkiej w Toruniu.
Wystawa prezentuje prace członków Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub „Supełek” działającego przy Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu.
Ekspozycja obejmuje szeroki wybór serwet, bieżników, obrusów, kołnierzyków oraz biżuterii z koronki czółenkowej – frywolitki,
z koronki szydełkowej i siatkowej. Pokazane zostaną także hafty z różnych regionów Polski oraz prace wykonane techniką decoupage i pergemano.
Na wystawie swoje prace prezentują:
Lidia Dryjańska, Wiesława Baczyńska, Iwona Kurto, Teresa Kurto, Barbara Świerska, Urszula Anna Pigła, Irena Gawrońska, Elżbieta Lewicka, Gabriela Witoszkin, Maria Zielińska, Mieczysława Polanowska, Irena Glon, Małgorzata Wierzchowska, Tadeusz Jankowski, Salomea Jankowska, Teresa Buczyńska, Jolanta Zantorska, Jadwiga Białkowska, Ewa Jakubas, Irena Czyżewska, Maria Nagórska, Danuta Olkowska, Stefania Buczkowska, Krystyna Czaplewska, Małgorzata Barnat, Agnieszka Czaplewska, Anna Kruszewska, Zofia Kalisz.
Galeria zdjęć z wernisażu
fot. Weronika Malinowska
WYZNACZYLIŚMY SOBIE CEL : NAUCZYĆ SIĘ HAFTU ŁOWICKIEGO
( jeżeli uczyć się to od najlepszych ).
Nawiązaliśmy kontakt z twórczynią ludową, hafciarką p. Marianną Madanowską i pod koniec czerwca 2015 r. wybraliśmy się do Łowicza. Podczas spotkania pani Marianna pokazała nam swoje prace, udzieliła instrukcji o sposobie kładzenia nici, dobierania kolorów i materiałów. Podzieliła się z nami swoimi wzorami – przepiękne łowickie róże, niezapominajki, maki, bratki, etc. Spotkanie było bardzo pracowite i szybko upłynął nam czas. Każda z nas zabrała do dokończenia w domu rozpoczętą serwetkę. Jesteśmy umówieni z panią Marianną na następne spotkanie, tym razem na naukę haftu koralikowego, ale to już w przyszłym roku w Toruniu.
Będąc tak blisko Łodzi, trudno odmówić sobie zwiedzenia w Muzeum Włókiennictwa V Wystawy „Z Nici Ariadny”, która odbywa się tam od 11 czerwca 2015r. Na wystawę tą zakwalifikowały się również prace członków Klubu „Supełek”. W dodatku trzy osoby z Klubu zostały wyróżnione i nagrodzone przez sponsorów wystawy. Są to : Małgosia Barnat- zestaw obrusów z haftami regionalnymi, Wiesia Baczyńska-frywolitkowy kołnierzyk i Małgosia Wierzchowska -frywolitkowe szachy z bursztynem. Na ponad 500 prac biorących udział w tej wystawie jest to wyróżnienie nie lada! Bardzo się cieszymy z sukcesu koleżanek. Byliśmy, zobaczyliśmy i jesteśmy pod wielkim wrażeniem. Wystawa przepiękna : hafty ( strukturalne, temari, richelieu, ze Schwalm, hardanger, toledo, regionalne, krzyżykowe, etc.), mereżki, koronki, zazdroski, serwety, serwetki, firanki, obrusy, makramy, arabeski, druty, szydełko, frywolitka, biżuteria, koronka igłowa… czego tam nie było! Każda z prac niesamowita! Tyle piękna w jednym miejscu i tak wspaniale wyeksponowane! Trudno było stamtąd wyjść, dlatego nie zdążyliśmy zwiedzić całego Muzeum 🙂 .
Nauka haftu
fot. archiwum
Muzeum Włókiennictwa
fot. archiwum
SUPEŁKOWE CUDEŃKA
Niezwykłej urody misterne dzieła zręcznych rąk nieodmiennie od blisko trzydziestu lat gdziekolwiek się pojawiają – na wystawach, kiermaszach, konkursach – budzą szczery zachwyt. Powstają w gronie twórców skupionych w Klubie Rękodzieła Artystycznego Supełek, któremu od samego początku ma szczęście patronować Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. Klub powstał w Wojewódzkim Domu Kultury w Toruniu 29 kwietnia 1979 roku z inicjatywy Wandy Malczewskiej, która przez ponad dwadzieścia lat przewodniczyła zespołowi, dbając, by nieustannie się rozwijał, by był niezależną, sprawnie funkcjonującą organizacją. Od siedmiu lat szefuje Klubowi Zofia Kalisz. Klub Rękodzieła Artystycznego Supełek nie poddaje się łatwym klasyfikacjom. Chcąc go określić należałoby powiedzieć, że jest stowarzyszeniem twórczym, w którym harmonijnie łączy się to, co indywidualne i to, co zespołowe. A zatem to nie tylko koło osób połączonych wspólnymi zainteresowaniami czy grupa artystyczna. Obecnie Klub zrzesza dwadzieścia osiem osób. W większości są to panie, ale jest w tym gronie jeden mężczyzna. Aczkolwiek Supełek uczestniczy w artystycznym ruchu seniorów, jest wielopokoleniowy, i rozpiętość wieku jest w nim spora. Chociaż Klub często uczestniczy w przeglądach, kiermaszach, jarmarkach sztuki ludowej i połowa jego członków chlubi się statusem twórcy ludowego (należy do Stowarzyszenia Twórców Ludowych), artystyczne zainteresowania jego członków nie ograniczają się do sfery sztuki ludowej. Supełek słynie przede wszystkim z koronki czółenkowej – frywolitki, którą zwykle określa się ją jako koronkę dworską. Oczywiście, artyści z Supełka nawiązują również do sztuki ludowej: przepiękne są Supełkowe hafty – borowiackie, kaszubskie, krajeńskie, kujawskie, kurpiowskie, makowskie, nadwiślańskie, pyrzyckie, hafty Chazów.
Logo Supełka – Motylek autorstwa Wandy Malczewskiej
Zachwycają miniaturowe kujawskie papierowe kwiaty w koszyczkach, wykonywane z krepy objemki do serwetek obiadowych. Trudno oderwać wzrok od maleńkich koronkowych aniołków, prawdziwie niebiańskich, od finezyjnych koronkowych kołnierzyków, a nawet rękawiczek na dłonie wytwornej damy… Na Wielkanoc zdobione są jajka, przede wszystkim techniką rytowniczo-nakładaną i dekupażu. Na Boże Narodzenie są malowane i zdobione frywolitkami choinkowe bombki. Wyklejane są koronkami przecudowne kartki świąteczne. Zdumienie budzą koralikowe… pierścionki. Równie wspaniałe są miniatury, jak i formy duże, na przykład zdobione haftami obrusy na ołtarze. Podziwiać je można choćby w toruńskim kościele garnizonowym. Prześliczne są zarówno prace monochromatyczne, jak i barwne, nierzadko o wyrafinowanej kolorystyce. Każda jest nienagannie zakomponowana i perfekcyjnie wykonana. Zaciekawia każdy wzór, i w niejednym można odnaleźć różnorakie odniesienia kulturowe. Urzeka prostota form, ich bogactwo. Szacunek budzi cudowna szlachetność prac, wykonywanych „z sercem” i rzemieślniczą dyscypliną. A przecież to miliony, a może już miliardy, drobniuteńkich supełków… To subtelna materia plastyczna, zadziwiająca i zachwycająca.
Maria Nagórska, Frywolitka
Supełkowe dzieła są piękną odpowiedzią na pytania o tradycje sztuki ludowej, rękodzieła artystycznego. Supełek te tradycje rozwija – nie trzyma się wyłącznie wypracowanych, opisanych przez etnografów wzorów. Owszem, w Klubie powstają takie prace, i są mistrzowsko wykonane. Ale powstają również nowe wzory (samej frywolitki powstało ich dotąd około stu dwudziestu), i budzą szacunek i uznanie etnografów, znawców sztuki ludowej, a także zainteresowanie szerokiego grona miłośników artystycznego rękodzieła. Wzory frywolitek autorstwa członków Klubu często są zamieszczane na łamach ukazującego się w Toruniu miesięcznika Kram z Robótkami.Zastanawiamy się czasem co to znaczy „żywa tradycja”. Myślę, że to tradycja, która jest podstawą twórczości – i chyba tak jest traktowana w Supełkowym gronie. Nie ogranicza twórczej swobody; obszar twórczych możliwości wyznacza jedynie warsztatowa doskonałość. W Supełkowym gronie jest ceniona techniczna biegłość, precyzja wykonania zamierzonych dzieł, ale nie mniej ceniona jest wyobraźnia, twórcza inwencja, fantazja i polot. A ponieważ dokonania poszczególnych osób budzą wzajemne zaciekawienie, w Supełku udaje się coś pośród artystów nader rzadkiego: łączenie przez blisko trzydzieści lat twórczej atmosfery z wzajemnym wspieraniem się. Dlatego Klub jest gronem bliskich sobie osób: działających w świetnie zorganizowanej strukturze, w atmosferze niemal rodzinnej więzi. Członkowie Klubu inspirują się nawzajem, doradzają sobie, pomagają. Cieszą się z tego, co udaje się zrobić, z każdego udanego dzieła, a także z sukcesów spektakularnych, jak nagrody i udział w wystawach. Cechą artystów z Supełka jest pokora wobec artystycznej materii, a zarazem duma z osiągnięć. W Supełkowym gronie dokonywane są liczne artystyczne odkrycia. I wcale nie są one obejmowane tajemnicą. Przeciwnie, Supełek jest otwarty i dzieli się tym, co cenne i ważne. Organizuje kursy frywolitek i haftów, rękodzielnicze plenery. Ba, otrzymać tu można indywidualne lekcje frywolitki. Powodzeniem cieszą się pokazy technik rękodzieła na jarmarkach i przeglądach. Redakcja Kramu z Robótkami jest wydawcą kaset i płyt CD z nagraniami prowadzonych przez Irenę Gawrońską kursów frywolitek i haftów richelieu. Również toruńskie Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej opublikowało kasetę z nagraniem prezentacji wykonywania koronek przez twórców z Supełka. W twórczej pracy Supełka nierozłączne jest piękno i dobro. Osoby, które tworzą cudowne rzeczy, z czułością odnoszą się do innych. Dbają o chorą, znajdującą się w trudnej sytuacji materialnej koleżankę. Pamiętają o tych, którzy odeszli, i to nie tylko, gdy w pierwsze listopadowe dni odwiedzają cmentarze i zapalają znicze na grobach, ale też wiosną modląc się na mszy za zmarłe artystki. Ofiarowują swoje prace na aukcje charytatywne; w minionym roku serweta frywolitkowa trafiła na aukcję na rzecz chorej dziewczynki ze Szkoły Podstawowej nr 23 w Toruniu, dekorowane frywolitkami bombki były licytowane na aukcji na rzecz Oddziału Hematologii toruńskiego Szpitala Miejskiego. Są organizowane specjalne pokazy dla niepełnosprawnych dzieci. Supełek jako Klub działający przy Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury uczestniczy w różnorakich prezentacjach. W wystawach i konkursach biorą udział indywidualnie poszczególne osoby – w minionym roku m. in. Małgorzata Barnat, Stefania Buczkowska, Lidia Dryjańska, Irena Gawrońska, Agnieszka Hoepfner, Sabina i Tadeusz Jankowscy, Anna Kruszewska, Celina Kuraśkiewicz, Elżbieta Lewicka, Mieczysława Polanowska, Barbara Świerska, Maria Zielińska, Helena Warot. Supełkowe cudeńka są znane w całym kraju, nierzadko trafiają też poza jego granice. Spośród licznych nagród i wyróżnień, które otrzymali Supełkowi twórcy – i jako zespół, i indywidualnie – trzeba wymienić Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Ogólnopolskich Przeglądach Artystycznej Twórczości Seniorów w roku 2001 i 2003. Atmosferę w Klubie kształtuje świętowanie takich uroczystości, jak imieniny, urodziny, ważne rocznice. Ciepłe są Supełkowe opłatkowe spotkania wigilijne. Nierzadkie są klubowe wyjścia na koncerty, spektakle teatralne. Co roku organizowana jest klubowa wycieczka, w ubiegłym roku Supełkowi twórcy wybrali się na trzy dni do Trójmiasta i na Hel. Przewodnicząca Klubowi Zofia Kalisz stara się, by spotkania, wyjazdy były nie tylko dobrze organizowane, ale i dobrze przygotowane merytorycznie, by dawały przyjemność i wzbogacały duchowo. Właśnie dzięki temu Klub Supełek ma niepowtarzalną atmosferę. Pamiętając o tym i patrząc na Supełkowe cudeńka – które są autentycznymi, cennymi dziełami sztuki – trzeba powiedzieć, że Supełek jest wyjątkowym artystycznym zjawiskiem, być może nie mającym odpowiednika w kraju. Koronki, hafty i inne dzieła Supełkowych artystów możemy oglądać, dotykać, możemy ich używać. Zdobią wnętrza, nadają im wyjątkowy nastrój. Dzięki nim żyje się radośniej. Jest w nich coś, co się zdaje niedostępne: nie tylko mistrzostwo wykonania, urzeczywistnienie oryginalnych zamysłów twórczych, ale także forma czy sposób definiowania piękna. To również coś nieodgadnionego, może uobecnienie człowieka w jego pracy. By stworzyć takie dzieła, trzeba wielkiego skupienia.
Danuta Czyżniewska: Frywolitka
Nie chcę porównywać tworzenia koronek czy haftów do pisania ikon, ale znajduję podobieństwo w postawie malarzy ikon i artystów z Supełka. Oczywiście, wiem, że różnica jest zasadnicza: ci pierwsi kierują się ku rzeczywistości niedostępnej zmysłom i rozumowi, ci drudzy pozostają w obszarze bezpośrednich odniesień, doznań i wzruszeń. Ale czy niebiańskość nie może zaczynać się w obrębie wzroku? Prace twórców z Supełka zachwycają znawców i miłośników rękodzieła artystycznego, sztuki ludowej, a także artystów uprawiających inne dziedziny sztuki. Są przyjmowane z ogromnym szacunkiem. Są bowiem ładne – i są piękne!
Jerzy Rochowiak
5 KUJAWSKO-POMORSKIE FORUM EKONOMII SPOŁECZNEJ
12 września 2014 r.
Muzeum Etnograficzne w Toruniu
Na Forum wystąpiła nasza orkiestra dęta…
fot. Stanisław Jasiński
swoją twórczość przedstawił nasz Klub Rękodzieła Artystycznego…
fot. Stanisław Jasiński
oraz wystąpił nasz Cyrk Cool-Kids.
fot. Stanisław Jasiński
35-LECIE ZESPOŁU RĘKODZIEŁA ARTYSTYCZNEGO KLUB SUPEŁEK
2014
W czwartek 12 czerwca 2014 r. w Sali widowiskowej Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prűfferowej w Toruniu odbyła się uroczystość z okazji jubileuszu 35-lecia Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek działającego przy Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu. Uroczystości towarzyszyło otwarcie wystawy prac członków Klubu, którą można oglądać do 29 czerwca.
Katalog
zdjęcia – Stanisław Jasiński
opracowanie graficzne – Monika Bojarska
ZJAZD TWÓRCÓW LUDOWYCH
ŻNIN 2009
27 września 2009 r.
fot. archiwum
30-LECIE ZESPOŁU RĘKODZIEŁA ARTYSTYCZNEGO KLUB SUPEŁEK
2009
W piątek 8 maja o godz. 1200 w Sali widowiskowej Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prűfferowej w Toruniu odbyła się uroczystość z okazji jubileuszu 30-lecia Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek działającego przy Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu oraz w spichrzu dworskim została otwarta jubileuszowa wystawa prac członków Klubu. Podczas wystawy – do końca maja – członkowie Klubu prowadzili warsztaty wykonywania koronki czółenkowej.
Zespół Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek został utworzony przy Wojewódzkim Domu Kultury w Toruniu (obecnie Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu) 24 kwietnia 1979 roku z inicjatywy Wandy Malczewskiej. Obecnie skupia trzydziestu członków, spośród których szesnastu należy do Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Artyści zrzeszeni w Klubie Supełek tworzą wysokiej wartości artystycznej koronki i hafty oraz popularyzują rękodzieło artystyczne w województwie kujawsko-pomorskim i poza regionem poprzez wystawy, kursy i warsztaty. Każda z tych osób to odrębna indywidualność artystyczna a zarazem Zespół jest grupą twórczą: poszczególne osoby współdziałają – wspólnie realizują przedsięwzięcia promujące rękodzieło artystyczne w regionie, kraju i za granicą. Klubowi przewodniczy Zofia Kalisz.
Irena Czyżewska- frywolitka, wzór i wykonanie własne
Od samego początku w działalności Zespołu nierozerwalnie splatały się dwa nurty: praca artystyczna i praca instruktorska, dzięki której do chwili obecnej kilka tysięcy osób poznało sztukę koronki i haftu, spośród których kilkaset uczyniło rękodzieło artystyczne zajęciem okazjonalnym a kilkadziesiąt profesją wykonywaną z zamiłowaniem i dążeniem do doskonałości.
Zofia Kalisz – frywolitka, wzór i wykonanie własne
Specjalnością Supełka jest koronka czółenkowa – frywolitka. Mając dworską proweniencję, doskonale komponuje się z przynależnymi do ludowej tradycji haftami: kaszubskimi, kujawskimi, kurpiowskimi, pałuckimi i innymi. Będące dziełem członków Supełka koronki i hafty, mają wymiar międzykulturowy, gdyż przenikają się w nich inspiracje czerpane z różnych krajów i różnych regionów Polski. Przy tym są urzeczywistnieniem rodzimej, kujawsko-pomorskiej, szkoły koronki i haftu. Mają wysoką wartość artystyczną: każdą pracę cechuje oryginalność wzorów, kształtowanych z twórczą inwencją, wyobraźnią, zmysłem plastycznym i polotem, oraz kunszt wykonania, dbałość o każdy szczegół. I koronki, i hafty są misternie wykonane; nierzadko są określane jako arcydzieła poszerzające możliwości, które zawierają w sobie te techniki. Wykonywane w tych dwóch technikach serwety, bieżniki, obrusy, poduszki oraz biżuteria koronkowa zyskały rangę dzieł sztuki. Od trzydziestu lat wzbudzają zachwyt, są wysoko oceniane przez znawców, czego wymiernym świadectwem są nagrody otrzymywane co roku w konkursach regionalnych i ogólnopolskich, w ostatnich latach m. in. Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Ogólnopolskich Przeglądach Twórczości Seniorów (2001 i 2003 r.), otrzymywane główne nagrody w konkursie aktywności twórczej (artystycznej) w dziedzinie sztuki ludowej województwa kujawsko-pomorskiego (od 2000 r.). Znaczącym wydarzeniem w działalności Supełka było uczestnictwo w projekcie Sztuka koronki. Strój i wnętrze realizowanym w 2003 r. przez Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prűfferowej w Toruniu. Prace członków Klubu są prezentowane na wystawach, przeglądach i kiermaszach sztuki ludowej w całym kraju.
Wanda Malczewska – frywolitka, wzór zapożyczony, wykonanie własne
W pracy Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek niezwykle istotna jest praca instruktorska. Kursy, warsztaty, pokazy z instruktażem odbywają się w Toruniu i innych miejscowościach województwa kujawsko-pomorskiego; nierzadko uczestniczą w nich osoby spoza województwa. Twórcy z Supełka prowadzą zajęcia także poza regionem. Dokonania i sława Supełka umożliwiły zorganizowanie w latach 1990 – 1992 przez Wojewódzki Ośrodek Kultury w Toruniu we współpracy z Centralnym Ośrodkiem Metodyki Upowszechniania Kultury w Warszawie Policealnego Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych ze specjalnością Rękodzieło artystyczne. Działalność edukacyjna jest nieprzerwanie kontynuowana i rozwijana. Jej uzupełnieniem są prezentacje dokonań członków Klubu Supełek na łamach pisma Kram z robótkami, a także wydane przez to pismo – cieszące się popularnością w całym kraju – kasety VHS i płyty CD zawierające zapisy kursów koronki i haftu. Takie kasety opublikowało również toruńskie Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prűfferowej.
Dokonania twórców skupionych w Zespole Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek przy Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu mają wymiar kulturotwórczy ze względu na artystyczną wartość dzieł, zwłaszcza w technikach frywolitki i haftu oraz wymierne osiągnięcia popularyzatorskie. Ponadto prace członków Supełka promują województwo kujawsko-pomorskie w kraju i za granicą. Trafiły do wielu ośrodków – instytucji i osób prywatnych – w Polsce i poza krajem, nie tylko w Europie.
Katalog
zdjęcia – Stanisław Jasiński
opracowanie graficzne – Monika Bojarska
Tadeusz Jankowski.
Z żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Tadeusza Jankowskiego – wybitnego twórcy frywolitek. Od 1995 r. należał do Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek, posiadał status członka honorowego Zespołu. Od 2001 należał do Stowarzyszenia Twórców Ludowych; przez wiele lat pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Zarządu Oddziału Kujawsko-Pomorskiego Stowarzyszenia.
Tworząc dzieła w technice koronki czółenkowej, komponował własne wzory. Część z nich była publikowana w piśmie Kram z robótkami.
Był laureatem wielu nagród za swoje prace. Były one eksponowane na wielu wystawach, pokazach, kiermaszach w całym kraju, m.in. w Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, Muzeum Budownictwa Lądowego w Olsztynku, podczas Festiwalu Sztuki i Przedmiotów Artystycznych organizowanego przez Międzynarodowe Targi Poznańskie. Brał udział we wszystkich pokazach i wystawach Zespołu Rękodzieła Artystycznego Klub Supełek.
Tadeusz Jankowski był nie tylko cenionym twórcą w dziedzinie koronki czółenkowej, ale i żarliwym propagatorem tej szlachetnej techniki. Swoje prace i technikę tworzenia frywolitki prezentował m.in. na antenie Telewizji Polskiej – Oddziału w Bydgoszczy, na licznych warsztatach w całej Polsce. Wspólnie z zoną, Salomeą Jankowską, prowadził wiele kursów frywolitki.
W 2004 roku otrzymał odznakę Zasłużony Działacz Kultury, w 2010 roku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.